• vergunning om alcoholische dranken te schenken (drankvergunning of tapvergunning)
• vergunning om een kansspelautomaat te plaatsen
• melding van de opening van een publiek toegankelijke inrichting (brandveiligheid)
• aanvraag om af te wijken van het sluitingsuur (uitsluitend voor afgebakend gebied van RUP2060)

Als horeca-uitbater kan u volgende vergunningen apart aanvragen:

• vergunning om een terras te plaatsen
• uitbatingsvergunning (bijvoorbeeld voor een shishabar)

Naast deze stedelijke formaliteiten zijn er ook andere verplichtingen waaraan u moet voldoen, zoals rond voedselveiligheid (FAVV) en milieuvergunningen.

1. Dien uw aanvraag tijdig in. De volledige procedure neemt 60 kalenderdagen in beslag, te tellen vanaf de datum dat uw aanvraagdossier bij ons volledig is. In uitzonderlijke omstandigheden kan de procedure verlengd worden met 60 kalenderdagen. In de procedure horecavergunning (.pdf) leest u de concrete stappen die uw dossier doormaakt.
2. Zorg ervoor dat uw inschrijving als handelsonderneming in orde gebracht is bij het ondernemingsloket.
3. Laat uw pand registreren als vestiging bij het ondernemingsloket. Heeft u deze registratie pas recent (>3 weken) aangevraagd? Voeg een bewijs van registratie van uw ondernemingsloket toe.
4. Zorg ervoor dat u voldoet aan de brandveiligheidsnormen en dat u de hygiënevoorwaarden respecteert. U vindt deze richtlijnen in de politiecodex, titel 5.

Als u alcoholische dranken wil schenken die ter plaatse worden geconsumeerd, heeft u een drankvergunning nodig (= een vergunning tot het verstrekken en schenken van gegiste en/of sterke dranken).

Uitzonderingen:

• wanneer u een restaurant uitbaat waar u geen sterke drank schenkt en u bovendien enkel gegiste dranken schenkt tijdens de maaltijden, heeft u geen drankvergunning nodig;
• wanneer u een winkel uitbaat waar u sterke drank verkoopt die niet ter plaatse wordt geconsumeerd, heeft u  geen drankvergunning van de stad Antwerpen nodig, maar moet u wel bij de FOD Financiën een vergunning 'handelaar in ethylalcohol en alcoholhoudende dranken' aanvragen. Dat document vindt u terug via www.myminfin.be (kies: nuttige links > formulieren > zoeken: “ethylalcohol”; bij administratie > Douane en Accijnzen; bij thema > Accijnzen > zoeken,  wat resulteert in : ETHALC: Aanvraagformulier voor een vergunning ethylalcohol en alcoholhoudende dranken);
• wanneer u een gelegenheidsevenement organiseert (buurt- en wijkfeesten, fuiven...) heeft u geen drankvergunning nodig.

Let op: evenementen van minstens 15 opeenvolgende kalenderdagen of wanneer ze meer dan 10 keer per jaar worden gehouden, zijn geen gelegenheidsevenementen. Daarvoor heeft u wel een drankvergunning nodig.

U moet als uitbater voldoen aan een aantal moraliteitsvoorwaarden, zo mag u niet veroordeeld zijn voor zedenfeiten of heling.

Voor elke actieve zaakvoerder dient u een uittreksel strafregister van het type '596.1-8 slijterij van gegiste dranken/drankgelegenheid waar sterke drank wordt verstrekt' op te laden. Kies bij de aanvraag voor model 3, en vervolgens voor de gebruikscategorie 'Verzekeringen, financiën, zelfstandige beroepen en openbaar ambt'. Selecteer dan het type 596.1-8. Inwoners van de stad Antwerpen kunnen dat hier aanvragen, anders kan u dit aanvragen bij de gemeente waar u gedomicilieerd bent. Dit attest mag bij het indienen niet ouder zijn dan 3 maanden.

De stad controleert bij u ter plaatse of u aan de hygiënevoorwaarden voldoet. In grote lijnen komt dit neer op:

• u mag uw commerciële ruimte (waar uw klanten eten of drinken) niet huishoudelijk gebruiken;
• de ruimte moet voldoende verlucht zijn;
• er moeten voldoende toiletten zijn, afhankelijk van het aantal toegelaten personen.

Lees de hygiënevoorwaarden waar u aan moet voldoen vanaf 1 januari 2020 in de politiecodex, Titel 5, Hoofdstuk 3. Deze hygiënevoorwaarden gelden niet voor reizende drankslijterijen.

Hygiënevoorwaarden worden aangepast vanaf 1 januari 2020

Vanaf 1 januari 2020 worden de voorwaarden vereenvoudigd, sommige voorschriften worden zelfs geschrapt.

Alle lopende aanvragen voor een drankvergunning die nog niet goedgekeurd zijn op 1 januari 2020, worden automatisch beoordeeld op basis van deze nieuwe voorwaarden.

Welke voorwaarden worden vereenvoudigd

1. Het aantal te voorziene toiletten werd voor 1 januari 2020 bepaald in functie van het maximum aantal toegelaten personen en er werd rekening gehouden met toiletten voor dames en heren. Vanaf 1 januari 2020 wordt het gender onderscheid niet meer gemaakt. Concreet?
   In horecazaken met maximaal negen toegelaten personen, voorziet u één toilet. In horecazaken met minstens 10 en maximaal 49 toegelaten personen voorziet u twee toiletten. Vanaf minimum 50 bezoekers hoeft u vanaf 1 januari 2020 slechts 3 ipv 4 toiletten te voorzien. Per 50 bezoekers meer voorziet u 1 toilet meer.
2. Het aantal te voorziene wastafels werd voor 1 januari 2020 bepaald in functie van het aantal toiletten. Vanaf 1 januari 2020 is minimum 1 wastafel met stromend water voldoende.
3. De voorwaarden beperken zich vanaf 1 januari 2020 tot voorschriften over het aantal toiletten en wastafels en algemene regels rond verluchting, scheiding met verbruikszaal, privacy, goed werkende toiletten en het onderhoud.

Welke voorwaarden worden geschrapt

1. De voorwaarden bij de inrichting van het sanitair lokaal evenals de te voorziene pictogrammen.
2. De voorschriften betreffende toiletpapier, afvalbak en het poetsen.

In een deel van de straten binnen postcodes 2060 en 2140 gelden strikte regels die bepalen in welke gebouwen u een horecazaak kan starten (Ruimtelijk Uitvoeringsplan 2060). Daarom is het belangrijk dat u eerst controleert of het gebouw dat u op het oog hebt voldoet aan de voorwaarden.

Bij het Bedrijvenloket kan u een gratis vooronderzoek aanvragen voor het pand dat u op het oog heeft.

U mag sowieso een horecazaak openen in uw pand als u kan aantonen dat:

• het pand een stedenbouwkundige vergunning heeft met functie 'horeca';
• het pand een stedenbouwkundige vergunning of kadastrale inplanting heeft met functie 'handelspand' én er ononderbroken een horecazaak was van vóór 1 augustus 2013 tot op vandaag;
• het pand een stedenbouwkundige vergunning of kadastrale inplanting heeft met functie 'woonst' én er ononderbroken een horecazaak was van vóór 1979 tot op vandaag.

• De eerste brandveiligheidscontrole wordt gratis uitgevoerd.
• Zijn er tekortkomingen, dan voert de stad een nieuwe controle uit na 2 maanden (of vroeger als u dat wil). Deze controle kost 96,62 euro per uur en 20 euro administratiekosten.

Voor meer informatie leest u de brochures 'tips voor een brandveilige zaak met max. 49 toegelaten personen' en 'tips voor een brandveilige zaak met meer dan 49 personen'. Alle voorwaarden vindt u in de politiecodex, titel 5.

Als uw zaak niet voldoet aan de voorwaarden van de politiecodex, kan u een afwijking aanvragen. Dien het aanvraagformulier in, de stad onderzoekt dan of uw zaak een gelijkwaardig veiligheidsniveau heeft.

Horeca-uitbaters, die minstens 10% van hun omzet halen uit het aanbieden van maaltijden of catering ter plaatse (uitgezonderd meeneemmaaltijden), moeten gebruik maken van een elektronische geregistreerde kassa. 

In de praktijk gaat het meestal om horecazaken met een verbruikszaal, zoals ijssalons, frituren, broodjeszaken, bakkerijen met een verbruikszaal waar mensen ter plaatse kunnen eten, ...

De volledige uitleg over het geregistreerd kassasysteem in de horeca leest u op www.geregistreerdkassasysteem.be.

De horecafederaties, De Belgische Brouwers en de Federatie van Belgische drankenhandelaars (FeBeD) ondertekenden een gedragscode om de drankafnameovereenkomsten te versoepelen.

In die gedragscode staat dat de horecafederaties praktijkgerichte opleidingen zullen aanbieden met als doel het aantal faillissementen in de sector sterk te verminderen. Deze opleiding is verplicht voor alle cafébazen die een drankafnameovereenkomst tekenden na 1 maart 2016.

Horeca Vlaanderen organiseert deze opleiding en werkte een traject uit van zeven modules. Op het einde van het traject krijgen de deelnemers een getuigschrift als bewijs dat ze de opleiding gevolgd hebben.

Meer info en inschrijven

Personen die vergezeld worden van een erkende assistentiehond mag de toegang tot een (horeca)zaak niet ontzegd worden. Het assistentiehondendecreet van 20 maart 2009 legt hierover de richtlijnen en sancties vast. Op deze webpagina van de Vlaamse overheid vindt u meer informatie.

Op de website van BADF (Belgian Assistance Dog Federation) vindt u ook nuttige informatie hierover en kan u een sticker 'Assistentiehond welkom' bestellen.